พบ 'หลุมดำ' หมุนจี๋ เกือบเท่าความเร็วแสง

นักดาราศาสตร์วัดอัตราความเร็วในการหมุนของสสารรอบหลุมดำใจกลางของกาแล็กซี เอ็นจีซี 1365 พบมวลสารที่แผ่นจานรอบหลุมดำเคลื่อนที่เร็วเกือบเท่าแสง


กุยโด ริซาลิตี แห่งศูนย์ฟิสิกส์ดาราศาสตร์ฮาร์วาร์ด-สมิธโซเนียน บอกในวารสาร Nature ว่า หลุมดำอภิมหายักษ์ในใจกลางของกาแล็กซี เอ็นจีซี 1365 มีแผ่นจานสะสมสารห้อมล้อมโดยรอบ มีรัศมีกว่า 3.2 ล้านก.ม. โดยแผ่นจานซึ่งมีความกว้างเป็น 8 เท่าของระยะห่างระหว่างโลกกับดวงจันทร์นี้ มีการหมุนด้วยความเร็วอย่างน้อย 84% ของความเร็วแสง


"นับเป็นครั้งแรกที่มีการวัดอัตราการหมุนของอภิมหาหลุมดำ" ริซาลิติ ซึ่งทำงานประจำที่หอสังเกตการณ์ฟิสิกดาราศาสตร์อาร์เซทรี ในเมืองฟลอเรนซ์ พูดถึงการวัดที่ใช้ข้อมูลจากกล้องนิวสตาร์ (NuSTAR-Nuclear Spectroscopic Telescope Array) และดาวเทียมรังสีเอ็กซ์ เอ็กซ์เอ็มเอ็ม-นิวตัน ขององค์การอวกาศยุโรป


นักดาราศาสตร์บอกว่า การได้รู้มวลและอัตราความเร็วในการหมุนของหลุมดำ ช่วยให้เข้าใจถึงความเป็นมาของหลุมดำ และวิวัฒนาการของกาแล็กซีเจ้าบ้าน แม้หลุมดำในเอ็นจีซี 1365 มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ของเราหลายล้านเท่า แต่มันไม่ได้ใหญ่มาตั้งแต่เกิด หากแต่ได้ขยายขนาดขึ้นตลอดเวลาหลายพันล้านปี ด้วยการดึงดูดเอาก๊าซและบรรดาดาวฤกษ์ต่างๆเข้าไป มวลสารจะสะสมอยู่ในแผ่นจานที่หมุนวนรอบหลุมดำ แล้วเกิดความร้อนจัด จนปล่อยรังสีเอ็กซ์ออกมา


หลุมดำอภิมหายักษ์มีอยู่ในใจกลางทุกกาแล็กซี รวมทั้งทางช้างเผือกด้วย หลุมดำเกิดจากการระเบิดทำลายตนเองเมื่อสิ้นอายุขัยของดาวฤกษ์ที่มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์หลายพันล้านเท่า


กาแล็กซีรูปกังหัน เอ็นจีซี 1365 นั้น มีเส้นผ่าศูนย์กลางราว 200,000 ปีแสง เห็นได้ในทิศทางที่มองไปยังกลุ่มดาวเตาหลอม.
วาไรตี้ ไทยซ่า เรียบเรียง
ข้อมูลจาก http://news.voicetv.co.th/